Wat is Stadsverwarming
Stadsverwarming werkt met een warmtenet. Een warmtenet is een ondergronds netwerk van geïsoleerde leidingen die vanaf een centrale energiebron warmte voorzien in gebouwen aangesloten op het netwerk.
De meest vooruitstrevende warmtenetten (4de generatie warmtenetten of 4DHC) maken gebruik van water op een lagere temperatuur. Dat resulteert in minder warmteverlies, een hogere efficiëntie en ruimere mogelijkheden aan warmtebronnen.
Warmtenetten bieden de flexibiliteit om verschillende lokale, hernieuwbare energiebronnen met lage CO2-uitstoot te combineren. Het net is dus niet afhankelijk van 1 type energiebron, waardoor een betrouwbare dienstverlening aan een competitieve prijs kan verleend worden. Ook warmte die vrijkomt bij het opwekken van elektriciteit of bij industriële activiteiten kan gebruikt worden.
Een Gids voor Steden en Gemeenten
De belangrijkste beslissingscriteria voor lokale overheden die de aanleg van een warmtenet overwegen.
Warmtenetten zijn voornamelijk geschikt voor dichtbebouwde, stedelijke gebieden, die typisch voldoende vraag (afnemers) en aanbod (verschillende warmtebronnen) hebben om een warmtenet haalbaar te maken.
Heel wat publieke gebouwen lenen zich uitstekend voor aansluiting op een warmtenet: ruime openingsuren en een hoge vraag naar verwarming van vaak grote ruimtes en naar warm water. Bovendien biedt de aansluiting van publieke gebouwen ook financiële zekerheid voor een warmtenet.
Zes pilootsteden installeerden een warmtenet in verschillende regio’s in Noordwest-Europa. Op basis van hun ervaringen ontwikkelden we 6 stappenplannen ter ondersteuning van lokale overheden die de aanleg van een warmtenet in hun regio overwegen.
Lees onze Gids voor de Publieke Sector en onze Gids voor de Energiesector.
Voorbeelden van warmtetoevoer en -vraag in Noordwest-Europa
Casestudy Kortrijk
In een eerste fase installeerde Kortrijk een warmtenet op Kortrijk Weide, een brownfieldsite. Warmte van het nieuwe zwembad wordt gebruikt om ook andere gebouwen op de site (jeugdcentrum, fuifzaal, incubator) te verwarmen.
Dit warmtenet vormt de basis voor verdere uitbreiding, onder de spoorweg, naar de onderwijscampus West. De aansluiting van twee innovatiecentra in opbouw is eveneens voorzien.
Kortrijk onderzocht de haalbaarheid om een groot warmtenet doorheen het centrum, langs de Leie, aan te leggen om Kortrijk Weide te verbinden met de afvalverbrandingsoven Imog. Dankzij de vele reconversies en nieuwbouwprojecten langs de Leie zou dit de mogelijkheid bieden om meer dan 1000 gezinnen aan te sluiten. Helaas was het resultaat negatief. Dit benadrukte het lokaal belang om eerst kleine warmtenetten aan te leggen die in een latere fase aangesloten kunnen worden op een groter warmtenet. De sterke nood aan verdere subsidiëring en andere businessmodellen kwam naar voor. Samen met projectpartner Leiedal werd een regionaal stappenplan naar energieneutraliteit uitgewerkt.
Verdere studies onderzochten de mogelijke duurzame energiebronnen en de oprichting van een energiebedrijf.
Casestudy Heerlen
Derde uitwisselstation Mijnwater en leidingnetwerk aangelegd
Het derde uitwisselstation (de zogenaamde clusterkelder) van Mijnwater B.V. op de locatie Wijngaardsweg/Terhoevenderweg in Hoensbroek (Heerlen-Noord) ging in januari 2019 de grond in. Vanuit deze clusterkelder is de Brede Maatschappelijke Voorziening (BMV) in Hoensbroek en IJzergieterij VDL aangesloten. De uitbreiding van het mijnwaternetwerk wordt mogelijk gemaakt met steun van HeatNet-NWE.
In de clusterkelder (een ondergrondse betonnen bak) is een technische installatie geplaatst, die zorgt voor de uitwisseling van warmte en koude energie tussen de aansluitingen, in een omgeving van meerdere gebouwen. Heerlen-Noord kan daardoor profiteren van duurzame warmte en koude uit mijnwater en industriële restwarmte. De technische installatie, de ‘skid’ (geproduceerd door Kuijpers B.V. uit Echt) werd met een hijskraan nauwkeurige in de kelder geplaatst, waarna de bak werd afgedicht met een betonnen plaat en leidingen worden gekoppeld aan het technisch systeem. Vanuit deze clusterkelder zijn in de loop van 2019 de gebouwen van BMV en IJzergieterij VDL van duurzame warmte en koude voorzien. De restwarmte bij Ijzergieterij VDL wordt opgevangen en teruggevoerd via het netwerk naar andere gebouwen die deze warmte nodig hebben. Het uitwisselstation zorgt voor een goede verdeling/uitwisseling hiervan.
Beleid en ruimtelijke planning
Ontdek de belangrijkste aspecten op gebied van beleid en ruimtelijke planning bij de ontwikkeling van warmtenetten. Maak kennis met de hulpmiddelen en handleidingen om een plan van aanpak voor de eigen regio op te maken:
- Stappenplannen & gids
- Gids om warmtevraag in kaart te brengen
- Ruimtelijke planning en warmtenetten
- Beoordeling van beleid, wettelijke en regelgevende kaders
- Tool voor het berekenen van CO2-uitstoot
Financiën
Meer weten over verschillende business- en managementmodellen? Op zoek naar manieren op een warmtenet te financieren en aan te besteden? Dan verwijzen we graag naar volgende handleidingen:
- Handleiding voor de financiering van 4de generatie warmtenetten
- Handleiding business- en managementmodellen
- Handleiding voor de aanbesteding van 4de generatie warmtenetten
Technologie
Informatie over de technologische aspecten bij de aanleg van warmtenetten, van de integratie in het energienet en de uitbouw van een energiemanagementsysteem tot energiezuinige renovaties:
- Gids over de technologie van 4de generatie warmtenetten
- Integratie van 4de generatie warmtenetten en energiezuinige renovatie van gebouwen
- Energiemanagement van huizen en gebouwen aangesloten op 4de generatie warmtenetten
Neem contact met ons op
Neem contact met ons op voor meer informatie over het implementeren van een stadsverwarmingsnetwerk in uw eigen provincie
Neem contact met ons op